Een landschap in transitie: Van weiland naar tuin
In de zomer 2012 vindt de grote transformatie plaats: het weiland wordt tuin. Grote machines brengen grond om op te hogen, verdelen grond, bemesten, ploegen, frezen en trekken bekabeling en waterleiding.
Als de grond bewerkt is kan de tuin worden uitgezet. Je ziet de touwtjes lopen van de leempaden. Leem laat water door en doet natuurlijk aan. We zijn geinspireerd geraakt tijdens onze bezoeken aan Fanse tuinen. De cunetten zijn 20 cm diep en worden eerst gevuld met straatzand. De bovenste laag is leem. Er is een vrachtauto vol leem gebruikt.
In de tuin en op het erf waarderen we vakmanschap. Wij werken graag met vakmensen. Zij hebben, zoals Richard Sennett dat mooi verwoord in zijn boek ‘De Ambachtsman’, 10.000 uur in de handen. Zoveel ervaring maakt dat je lijf weet wat het moet doen. Dat is van grote waarde en vraagt waardering. Dat geldt voor veel mensen in organisaties ook. Hoe gaan we deze kunde en kennis vaker herkennen, verwoorden en waarderen? In onze trainingen hebben de vakmensen deze inspirerende rol.
Hier werken we samen met de vakbekwame multitalenten en tuinmannen Gert Markvoort en Daniel Roos met de bestrating voor de boerderij.
In het begin (voorjaar 2013), als er nog heel veel ongebruikte ruimte is, zijn er veel eenjarigen gezaaid, o.a. vlas, om de grond op een mooie manier te bedekken. Vlas (Linum usitatissimum) heeft een intens mooie blauwe kleur. Van de vezels wordt linnen gemaakt en de zaden worden gebruikt voor lijnolie.
Ooit heeft Ria in Engeland een wandeling door een vlasveld gemaakt. Dat was een geweldige ervaring om opgenomen te zijn in een kleurrijk landschap. Toen al heeft ze bedacht dat ze dat zou realiseren als ze ooit een akker heeft. Verlangens zijn heel lang houdbaar.
De duidelijke lijnen zorgen voor een heldere, begrijpbare basisstructuur. Een grotere noodzaak omdat de planten en de grassen bedoeld zijn om de structuur ook weer een beetje zachter te maken door ‘over de begrenzing’ te groeien. We houden ervan om buiten de kaders te denken (we geven er training over!) en te handelen omdat het emoties oproept. De tuin is ook metafoor voor dit gedachtengoed.
Spelen met materiaal, gewoon omdat het kan. Omdat het heerlijk is om je eigen vormgeving te bedenken. Omdat het leuk is om anderen te inspireren. Omdat we voorbeeld willen zijn voor ‘buiten de kaders denken’. Omdat we circulariteit zichtbaar en beleefbaar willen maken.
Van stoepranden maken we een ‘pianopad’. Oude grafzerken accenturen de cirkelvorm. Kinderen gaan er direct op spelen.
Op kale grond krijgt onkruid alle kans. Je krijgt snel het gevoel (niet fijn!) dat je achter de feiten aan loopt. Het is ook een megagrote tuin. Gelukkig krijgen we hulp bij de eerste schoonmaak. Steeds weer zijn er vrienden en familie en cursisten die willen helpen en willen leren. Dat is een prachtige combinatie. Met elkaar kan je veel werk verzetten, is er altijd wat te praten en zie je resultaat wat blijft.
In 2013 worden de eerste planten in de tuin gezet
Eindelijk is het zover. Visie omzetten in materiaal en vorm. Omdat het een soort van schilderen met planten is, is het werk wat Ria zelf wil en kan en moet doen. De beelden zitten in haar hoofd. Veel planten komen nog uit vorige tuinen en stonden tijdelijk in de opslag. De grootste uitdaging is het creëren zonder hagen en hekwerken. Want dan zijn er geen achtergronden. Hoge planten, grassen en lage planten afwisselen in bladvorm, stijfheid, kleur en bloeitijd, zorgen dat er steeds een soort van mini-schilderijtjes ontstaan.
De grasbanen liggen tussen de borders. Ze zorgen voor het contact met de weilanden. De schuine lijnen verrassen je blikveld. Je kan het niet in een keer overzien.
De grasbanen zorgen in de winter en het vroege voorjaar op een mooie manier voor structuur en winterbeeld.
Een jaar na aanplant ontstaat al een geheel
De planten zorgen het eerste jaar al direct dat de tuin sfeervol is en volgroeit lijkt.
Omdat de planten uit eerdere tuinen komen, konden ze goed worden gespitst. Grote pollen vullen snel grote oppervlakten. Het was ook prachtig om de planten, na twee jaar in de opslag, weer te kunnen laten harmoniëren met elkaar. Het is net als met mensen. Voortdurend ben je dan bezig om te kijken of de planten ook bij elkaar passen.
Lege plekken zijn gevuld met eenjarigen en knollen zoals Dahlia. De tuin vult zich met geur en kleur. Als een bewegend cadeau begint ook het insectenleven: de bijen en de vlinders voelen zich snel thuis.